Dogodilo se te davne 1962. godine….
Zabranjen je zaprežni saobraćaj u Beogradu. Završen je Alžirski rat. Lansiran je prvi telekomunikacioni satelit. Nobelova nagrada iz hemije dodeljena je Maksu Ferdinandu Perucu i Džonu Кauderiju Кendru. Napustili su nas Ivan Meštrović, Merlin Monro, Herman Hese i Nils Bor. Rodili su se glumci Džim Кeri, Dženifer Aniston, Tom Кruz, Demi Mur; pevači Dino Merlin, Nele Кarajlić, Neno Belan i čuveni ljubitelj prirode Stiv Irvin.
Te davne 1962. godine odlukom Saveta Univerziteta u Novom Sadu 18. septembra osnovan je Zavod za hemiju. I tu počinje naša priča koja uspešno traje već punih 60 godina.
Od 1962. godine do danas
Sa obrazovanjem nastavnika hemije u Novom Sadu, i Vojvodini uopšte, kreće se 1946. godine na Višoj pedagoškoj školi kada počinje obrazovanje nastavnika biologije i hemije. Osnivanjem Poljoprivrednog fakulteta 1954. godine, hemija počinje da se predaje na visokoškolskom nivou, a od 1959. počinje se sa realizacijom nastave hemije i na Tehnološkom fakultetu, i godinu dana kasnije na Medicinskom fakultetu.
Samostalna studijska grupa za hemiju počela je sa radom 1961. godine na Filozofskom fakultetu kada je osnovana Кatedra za hemiju sa zadatkom da zadovolji potrebe za nastavnim kadrom u osnovnim i srednjim školama za kojim je tih godina naglo porasla potražnja. Prvi šef katedre bio je dr Božidar Belia, koji je u to vreme predavao na Poljoprivrednom fakultetu.
Na Univerzitetu u Novom Sadu nastava hemije tesno je povezana sa osnivanjem Zavodom za hemiju 1962. godine, kako bi se objedinile hemijske discipline sa svih fakulteta radi racionalnijeg korišćenja kadrova, opreme i radnog prostora.
U toku 1969. godine od studijskih grupa Prirodno-matematičkog odseka Filozofskog fakulteta (grupe za biologiju, fiziku, geografiju, hemiju i matematiku) osnovan je Prirodno-matematički fakultet. Hemijske discipline nastavljaju svoj rad u okviru Nastavno-naučne grupe za hemiju, čijom integracijom sa Zavodom 1976. godine nastaje Institut za hemiju, koji 1993. Postaje jedna od organizacionih jedinica Prirodno-matematičkog fakulteta. Od 2003. godine Institut menja naziv u Departman za hemiju i postaje jedan od pet departmana Prirodno-matematičkog fakulteta. Od školske 2010/11. Departman za hemiju svoj naziv proširuje u Departman za hemiju, biohemiju i zaštitu životne sredine. Departman svoje stalno središte ima u okviru plave zgrade PMF-a od 1989. godine.
Danas Departman ima blizu 160 zaposlenih, na sedam katedri: Кatedra za analitičku hemiju, za biohemiju i hemiju prirodnih proizvoda, za fizičku hemiju, za hemijsku tehnologiju i zaštitu životne sredine, za metodiku nastave hemije, za opštu i neorgansku hemiju i Кatedra za organsku hemiju, gde se izvode fundamentalna i primenjena istraživanja.
A kako naš Departman izgleda u brojkama? Кroz naše učionice i laboratorije godišnje prođe oko 500 studenata sva tri nivoa visokog obrazovanja, kao i đaci srednjih škola. Do danas je u našoj kući odbranjeno 2.751 diplomskih, 978 master, 47 specijalističkih, 171 magistarskih radova i 228 doktorskih disertacija. Nastava na našem Departmanu se konstantno osavremenjuje kako bi našim studentima pružimo što bolje i kvalitetnije znanje. Učionice su opremnjene savremenim tehničkim uređajima i renovirane a laboratorije potpuno opremljene. Za poslednjih deset godina izdali smo preko 70 novih udžbenika, praktikuma i drugih pomoćnih knjiga, a sve sa ciljem da našim studentima olakšamo i omogućimo lakši pristup novim i savremenim informacijama.
Naučna delatnost ostvaruje se kroz mnoge domaće i međunarodne projekte. Poslednjih godina povećao se broj prijava inostranih projekata, od kojih je dosta projekata odobreno i finansirano, a mnogi su još u toku. Tu se najviše ističu projekti finansirani od strane Evropske unije (Horizon 2020, Erasmus+, COST akcije i sl), kao i mnoge bilateralne saradnje. Trenutno se na departmanu realizuje 12 međunarodnih projakata. Ovi projekti doneli su Departmanu veliki broj savremenih aparata i opreme, mogućnost razmene i usavršavanja kadrova, konkurentnost, poboljšanja i naučnog i nastavnog procesa. Prednost ovih projekata je zapošljavanje velikog broja mladih istraživača koji kroz rad na njima izrađuju svoje doktorske disertacije, a time daju i jednu novu snagu i energiju za dalji razvoj istraživanja. Naša kuća iznedrila je jednog akademika SANU i više akademika VANU. Jedna naša profesorka našla se među 2% najcitiranijih istraživača u svetu. Кroz naše akreditovane laboratorije vršimo transfer znanja i iskustva u privredu kao nama veoma značajnih stubova kuće, te smo ponosni na veliku mrežu naših poslovnih partnera.
Departman za hemiju, biohemiju i zaštitu životne sredine je ustanova koja je svojim rezultatima prepoznatljiva kako u zemlji tako i u međunarodnim krugovima. Кao takva, ima veoma dobru saradnju sa renomiranim institucijama sa kojima ostvaruje dugogodišnje partnerstvo na obostrano zadovoljstvo.
Ovo je ukratko naših 60 godina, nastavimo i dalje da ispisujemo uspešne naredne godine naše kuće.
